Speciaal voor docenten kunstvakken vmbo, havo, vwo en gymnasium organiseren Staal & Roeland en Het Noordbrabants Museum in ’s-Hertogenbosch een gezamenlijke studiedag op donderdag 16 november 2023. Een studiedag met inspirerende sprekers en werkgroepen die direct aansluiten op uw dagelijkse lespraktijk. Zo worden er meerdere workshops verzorgd door het museum en komen onderwerpen aan bod als visual thinking strategies, filmmaken inzetten in het vo en de kunst van bèta. Kom in contact met uw vakcollega’s, doe nieuwe kennis en inspiratie op en beleef de kunst in Het Noordbrabants Museum. Daarnaast is er ook aandacht voor werken met de nieuwe editie van Contrast havo/vwo, EXPO havo/vwo, EXPO begrippen en de rijke ict. Als tegemoetkoming in de kosten vragen wij deelnemers een bijdrage van €95,- per persoon.
De studiedag kunstvakken is helaas vol, u kunt zich alleen nog aanmelden voor op de wachtlijst.
| Wanneer: | Donderdag 16 november 2023 |
| Event: | Studiedag Kunstvakken |
| Waar: | Het Noordbrabants Museum |
| Doelgroep: | Docenten KUA, TehaTex en CKV in vmbo, havo en vwo |
| Kosten: | € 95,- p.p. |
| Deelnamecertificaat: | Ja |
Programma
| 09:30 – 10:00 uur | Ontvangst in Het Noordbrabants Museum |
| 10:00 – 10:05 uur | Welkomstwoord |
| 10:05 – 10:20 uur | Educatie in Het Noordbrabants Museum – Sofie Boon |
| 10:20 – 10:55 uur | Introductie tentoonstelling Brueghel – Floris van Alebeek |
| 11:00 – 12:00 uur | Werkgroepronde 1 & rondleidingen |
| 12:00 – 13:00 uur | Lunch & tijd voor uw collega’s |
| 13:00 – 14:00 uur | Werkgroepronde 2 & rondleidingen |
| 14:15 – 15:15 uur | Werkgroepronde 3 & rondleidingen |
| 15:30 – 16:00 uur | Plenaire afsluiting – Roos Groothuizen |
| 16:00 – 16:30 uur | Afsluitend drankje en hapje |
Plenaire lezingen
Plenaire lezing: Educatie in Het Noordbrabants Museum – Sofie Boon
Dit mooie museum zit bommetje vol verhalen. Verhalen over beroemde kunstenaars en hun schilderijen, maar ook over Brabantse tradities en de geschiedenis van de provincie. Natuurlijk wil je samen met de leerlingen deze verhalen bestuderen, vergelijken en bespreken. Maar daarnaast is het belangrijk om de leerlingen de mogelijkheid te bieden om persoonlijke betekenis te geven aan een kunstwerk of object. Met behulp van bijzondere materialen en opdrachten vertellen leerlingen in Het Noordbrabants Museum ook hun eigen verhaal rondom een kunstwerk, erfgoedobject of thema. Een van onze collega’s van de afdeling publiek neemt jullie mee langs een aantal programma’s die op deze manier zijn ontwikkeld, samen met leerlingen en docenten.
Plenaire lezing: Tentoonstelling Brueghel – Floris van Alebeek
Floris van Alebeek is conservator geschiedenis bij Het Noordbrabants Museum. Eerder was hij werkzaam als geschiedenisdocent. Zodoende weet hij hoe hij leerlingen kan stimuleren om een eigen perspectief te ontwikkelen op kunst en geschiedenis. Floris heeft bijgedragen aan het onderwijsaanbod van Het Noordbrabants Museum, maar zijn voornaamste focus ligt op het samenstellen van tentoonstellingen en het uitvoeren van onderzoek naar de cultuurhistorische collectie van het museum. Hij heeft meegewerkt aan Brueghel: de familiereünie en zal jullie meenemen in het bijzondere concept van deze prachtige tentoonstelling.
Plenaire afsluiting – Roos Groothuizen
De afsluiting wordt verzorgd door mediakunstenaar Roos Groothuizen. Roos strijdt voor digitale mensenrechten. In haar praktijk en binnen het kunstcollectief Telemagic doet ze onderzoek naar de menselijke kant van onzichtbare algoritmes, informatiefilters en oneerlijke distributie. Wie is er uiteindelijk in controle over wat we waarnemen?
Werkgroepen
Visual Thinking Strategies en Visuele Geletterdheid – Ingemarie Sam
Deze workshop bevat een introductie van de kunsteducatieve methode Visual Thinking Strategies (VTS). Naast ervaring met de methode zelf en meer informatie over het gebruik ervan, zal u meer te weten komen over de theoretische basis van VTS: esthetische ontwikkeling, dat wil zeggen het leren begrijpen en waarderen van kunst, en visuele geletterdheid. Ook zal ingegaan worden op de beeldkeuze ten behoeve van VTS sessies en de taken van de gespreksleider/docent.
Ingemarie Sam is projectleider en promovenda bij Tilburg University. Haar onderzoek gaat over het mogelijke effect van VTS op het empathisch vermogen van rechtenstudenten. Ingemarie heeft de bacheloropleiding Vaktherapie Beeldend in Nijmegen gedaan en de master Kunsteducatie in Tilburg. Daarnaast is ze ook opgeleid als (loopbaan-)coach. Ingemarie is gepassioneerd over de mogelijkheden van de kunsten voor persoonlijke ontwikkeling.
Filmmaken inzetten in het VO – Lukas Evers
Aan de hand van een aantal video’s, die door leerlingen gemaakt zijn, vertelt Lukas over het wel en wee van filmeducatie in het VO. Hij bespreekt tips en tricks, ups en downs en hoe u uw leerlingen kunt begeleiden naar het maken van een film waar ze zelf trots op zijn. Verder zal worden bekeken hoe u de theorie (van bijvoorbeeld KUA) kunt verbinden aan de praktijk van het filmmaken. En ook zal hij u op een laagdrempelige manier een korte filmopdracht laten uitvoeren, zodat u direct ziet wat hij zijn leerlingen laat doen. Tot slot is er nog tijd om met elkaar in gesprek te gaan over de toekomst van film in het voortgezet onderwijs.
Lukas Evers is docent aan het Veluws College Walterbosch in Apeldoorn
Ogenschijnlijk (vmbo) – Het Noordbrabants Museum
In deze workshop krijgt u een introductie van de workshop Ogenschijnlijk – Bekijk kunst door de ogen van muziek en geluid. Naast uitleg over de inhoud van deze workshop voor leerlingen gaat u zelf ook aan de slag met de materie.
Hoe beïnvloedt wat je hoort ook wat je ziet? Hoe combineren geluiden die je dagelijks hoort met kunstwerken uit het museum? Past deze muziek goed bij het werk waar je naar kijkt? Kun je zelf een soundtrack van een kunstwerk maken? Met silent disco koptelefoons op worden leerlingen uitgedaagd om op onderzoek uit te gaan en de koppeling te maken tussen wat ze horen en wat ze zien.
Bij Ogenschijnlijk gaan leerlingen, als groep maar ook in duo’s, aan de slag met het koppelen van geluiden en muziek aan beeldende kunst. Door het maken van verschillende kijk- en luisteropdrachten bekijken leerlingen de werken in het museum vanuit verschillende perspectieven. Geluiden uit het dagelijks leven die dan heel gewoon zijn, krijgen een hele nieuwe sound in de museumzalen.
Betekening (hv bovenbouw) – Het Noordbrabants Museum
In deze workshop krijgt u een introductie van de workshop Betekening. Naast uitleg over de inhoud van deze workshop voor leerlingen gaat u zelf ook aan de slag met de materie.
Welke waarde ken je toe aan een kunst- of erfgoedobject en waarom? Hoe maak je jouw gedachten zichtbaar in woord en beeld? Tijdens deze actieve en creatieve museumles worden de leerlingen uitgedaagd om persoonlijk betekenis te geven aan kunst, cultuur en erfgoed.
Ze verbeelden dit door het maken van schetsen en het verwoorden van hun gedachten en gevoelens, volgens de werkwijze van kunstenaar Jan Rothuizen. De leerlingen gaan met elkaar in gesprek, leren dat kunst en erfgoed vanuit verschillende perspectieven ervaren kan worden en vergaren kennis over het verhaal achter de objecten. Het programma is bedoeld voor de bovenbouw van havo/vwo en is geschikt voor CKV. Persoonsvorming is een belangrijk onderdeel van dit programma.
Dit programma is samengesteld door Het Noordbrabants Museum in samenwerking met Erfgoed Brabant.
Hoe dan!? (alle leerwegen en klassen 1 en 2) – Het Noordbrabants Museum
In deze workshop krijgt u een introductie van de workshop Hoe dan!? Naast uitleg over de inhoud van deze workshop voor leerlingen gaat u zelf ook aan de slag met de materie.
Als je naar een kunstwerk kijkt, komen er vaak vanzelf een boel vragen opborrelen. Wat ís dit? Waar kijk ik eigenlijk naar? Hoe heeft de kunstenaar dit gemaakt? En waarom?
Op zoek naar antwoorden! Samen duiken we in het brein van de kunstenaar. We gaan op ontdekkingstocht door heel goed te kijken, te kletsen, luisteren en onderzoeken en uiteindelijk zélf te experimenteren tussen de kunstwerken.
Extra leuk: nadat je inspiratie hebt opgedaan in het museum, gaan we naar de zolder, ons atelier! Met de opdrachten ervaar je hoe het is om in een onderzoek te duiken: dat je van niets, iets kunt maken. Net als een echte kunstenaar.
De kunst van bèta – Emiel Heijnen & Donald Staal
Veel van de leerlingen die een kunstvak als examenvak kiezen komen uit de maatschappij-profielen. Op sommige scholen is het zelfs niet eens mogelijk om een kunstvak te kiezen wanneer je een natuurprofiel hebt. Terwijl op school kunst en bèta soms gezien worden als tegenstelling, is dat in de maatschappij allang niet meer het geval. Wetenschappers en kunstenaars werken samen aan innovaties op het gebied van o.a. duurzaamheid en technologie. Technische en wetenschappelijke opleidingen snakken naar creatieve studenten. In deze workshop gaan we op zoek naar manieren om kunstvakken aantrekkelijker te maken voor bèta’s. Dat kan bijvoorbeeld met vakoverstijgende STEAM projecten, waarin kunstdocenten samenwerken met collega’s techniek, NASK, wiskunde of biologie.
Kennismaken met de nieuwe editie van Contrast havo/vwo – Jappe Groenendijk & Monique van der Hulst
In 2024 verschijnt er een nieuwe editie van de succesvolle methode Contrast CKV voor havo/vwo. Bent u nieuwsgierig hoe die eruit gaat zien en wat er gaat veranderen? Wilt u ons voorzien van uw feedback op hoofdstukken die we al onder handen hebben genomen? Kom dan naar deze workshop. Aan de hand van een voorbeeldkatern met twee hoofdstukken lopen we de veranderingen langs. U kunt het katern tot in detail bekijken en bespreken met collega’s. Met uw opmerkingen en suggesties kunnen we de puntjes op de i zetten.
Kennismaken met EXPO Begrippen beeldende vakken voor de onderbouw – Antoinette van Duijn m.m.v. Bert Steensma & Renée de Vries
Geeft u beeldende vakken in de onderbouw? Dan is deze workshop iets voor u! Hoe leert u uw leerlingen alvast over kunstbeschouwelijke begrippen zonder dat dat teveel tijd kost? En hoe koppelt u de begrippen op een handige manier aan de praktijkopdrachten uit de methode of uw eigen opdrachten? In deze workshop maakt u kennis met onze methode EXPO begrippen beeldende vakken voor de onderbouw van vmbo, havo en vwo. De makers van de methode zijn aanwezig voor het beantwoorden van vragen en geven u tips uit de praktijk.
Kennismaken met EXPO beeldende vakken / TeHaTex voor havo/vwo bovenbouw – Monique van der Hulst & Cilia de Haan
Voor het examen beeldende vakken (TeHaTex) op havo en vwo moeten leerlingen veel kennis hebben over kunstbeschouwing en kunstgeschiedenis. Hoe zorgt u dat uw leerlingen in de loop van de bovenbouw worden klaargestoomd voor het CSE? Sinds dit schooljaar heeft Staal & Roeland een methode die leerlingen voorbereidt op dit examen: EXPO beeldende vakken havo/vwo. De methode dekt het examenprogramma volledig en is gebaseerd op de meest recente versie van de examensyllabus. In deze workshop ontdekt u hoe u uw programma met EXPO havo/vwo zo vormgeeft dat uw leerlingen er helemaal klaar voor zijn!
Kennismaken met Zó leer je! mentorlessen – Donald Staal & Elout Roeland
Bent u mentor in klas 1 of 2? Maak dan eens kennis met Zó leer je!. Met deze methode is het eenvoudig om nuttige mentorlessen te geven die aandacht besteden aan de ontwikkeling van studievaardigheden en sociaal-emotionele vaardigheden. Zó leer je! is flexibel en compact en heeft een vrolijke uitstraling en luchtige toon. In deze workshop bespreken we de mogelijkheden van de methode en kunt u het materiaal uitgebreid bekijken.
Inzet digitale licenties bij de Kunstmethoden – Antoinette van Duijn
Bij al onze kunstmethoden bieden wij leerlinglicenties aan. De licenties geven toegang tot videofragmenten bij opdrachten, uitlegvideo’s en drills, waarmee leerlingen zelfstandig kunnen werken. Handig inzetten van de licenties levert u tijdwinst op in de klas. Wist u dat u de licenties ook kunt gebruiken voor differentiatie in tempo, flipping the classroom en formatieve evaluatie? In deze workshop leert u hoe u de licenties optimaal gebruikt en laat aansluiten bij wat bij uw school en uw leerlingen past.
Rondleidingen
U kunt tijdens de drie werkgroeprondes ook een rondleiding krijgen door het museum. U kunt kiezen uit een drietal rondleidingen.
Brueghel, de familiereünie
Deze rondleiding, neemt je mee langs een selectie meesterwerken van vijf generaties van de wereldberoemde kunstenaarsfamilie. Je wordt persoonlijk begeleid door de tentoonstellingszalen, waar je wordt verrast door ruim 80 schitterende schilderijen en prenten. Van serene landschappen tot levendige taferelen: elke zaal onthult een nieuw hoofdstuk van de artistieke erfenis van de familie Brueghel!
Hoogtepunten van Het Noordbrabants Museum
Eerste keer Het Noordbrabants Museum? Leuk, welkom! In deze rondleiding zie je alles wat je niet mag missen. Je ontdekt het museum van boven tot onder: wandel door onze 18de-eeuwse paleiszalen, vergaap je aan Brabantse meesters als Jan Sluijters en Vincent van Gogh, ontdek de befaamde bloemstillevens van de Tilburgse gebroeders Van Spaendonck of duik in hedendaags werk van Brabantse topkunstenaars.
Examentraining
Examens in zicht! Tien voor kunst scoren? Een goede voorbereiding is het halve werk. Leerlingen gaan samen met een van onze museumdocenten aan de slag met kunstwerken die aansluiten bij de examenonderwerpen.
Ze oefenen bijvoorbeeld met beeldaspecten, kenmerken van kunststromingen, de begrippen ‘voorstelling’ en ‘vormgeving’ en leren om op verschillende manieren naar kunst te kijken. Download het document Examenthema’s om te kijken hoe we in het museum aansluiten bij de thema’s van dit jaar.
