ARGOGRIEKSTEKSTBOEKAtheneMarathonPeiraieusEleusisThebeDelphiThermopylaiPlataiaiKorintheIolkosDodonaVerginaTrojeMykeneNemeaArgosEpidaurosTroizenOlympiaSpartaPylosPellaKnossosChaironeaParnassosOlymposIdaTaygetosKaap ArtemisionGolf van Korintheegeïsche zeepeloponnesosthessaliëattikaboiotiëmakedoniëlakedaimonmesseniëepirosachaiaKretaDelosIthakaSkyrosLemnosKefaloniaKaap SounionSalamisAiginaEuboiaargolisKaap Tainaronelis050100150200 kmgriekenland in de oudheidIn de Oudheid bestond Griekenland uit een verzameling van zelfstandige steden en staatjes. Het land Griekenland bestond nog niet. Bovendien was de Griekse wereld veel groter dan het land dat we nu ‘Griekenland’ noemen. STAAL & ROELAND BVARGOGRIEKSTEKSTBOEKANTOINETTE VAN DUIJNINEZ VAN EGERAATADRIAAN KEGELAGNES SCHAAFSMAPAUL VISSERInhoud Inleiding 7 Geschiedenis van de Griekse wereld 8 Kaart van de Griekse wereld 10 thema 1 Begin 12 proloog Hellas 141 Epos 162 Mythe 183 Kronos 20 4 Zeus 225 Titanenstrijd 24 epiloog Het ontstaan van ons alfabet 26 thema 2 Olympos 28 proloog Olympos: de Godenberg 306 Goden 327 Held 348 Argonauten 369 Argonautentocht 3810 Het Gulden Vlies 40 epiloog Herakles 42 thema 3 Troje 44 proloog De Trojaanse Oorlog 4611 Agamemnon & Achilles 4812 Hektor & Andromache 5013 Hektor & Achilles 5214 Een houten paard 5415 De val van Troje 56 epiloog Mythe & werkelijkheid 58 thema 4 Delphi 60 proloog Het orakel van Delphi 62 16 Pythia 64 17 Orakeluitspraak 66 18 Offer 6819 Wijgeschenk 7020 Een reis naar Delphi 72 epiloog De toekomst voorspellen 74 thema 5 Ionië 76 proloog De Ionische denkers 7821 Natuurfilosofen 8022 Alles stroomt 8223 Verbazingwekkende prestaties 8424 Onderzoek 8625 India’s goud 88 epiloog Wetenschap 905 thema 6 Hades 92 proloog Leven na de dood 9426 In de onderwereld 9627 De overkant van de Acheron 9828 Straf 10029 Begrafenis 10230 Sokrates over de dood 104 epiloog Charon 106 thema 7 Olympia 108 proloog Olympia 11031 Pelops 11232 Competitie 11433 Regels 11634 Milo 11835 Lijkspelen 120 epiloog De moderne Olympische Spelen 122 thema 8 Peloponnesos 124 proloog Peloponnesos 12636 Diolkos 12837 Handel 130 38 Spartanen 13239 Thermopylai 13440 Salamis of Isthmos? 136 epiloog Scheepvaart 138 thema 9 Athene 140 proloog Athene & Perikles 14241 Volksvergadering 14442 Stad 14643 Op de Akropolis 14844 Rechtspraak 15045 Tragedie 152 epiloog Beeldhouwkunst 154 Overzicht grammatica 157 Alfabetische basiswoordenlijst 185 Lijst van gebruikte afkortingen 195 Illustratieverantwoording 196 Dankwoord 197 67Argo Argo (Ἀργώ) is de naam van het beroemdste schip uit de Griekse mythologie. Dit schip vertrok ooit, bemand met Griekse helden, op een speciale missie. Deze ‘Argonauten’ werden op een lange en moeizame reis op allerlei manieren op de proef gesteld. Dit lesboek draagt niet voor niets deze trotse naam. Je zult zien dat het boek je eveneens meeneemt op een reis langs allerlei bekende plaatsen in Griekenland. Het doel van de reis is om kennis te maken met de taal en de cultuur van de oude Grieken. De taal van de Grieken is de meest directe toegangspoort tot hun cultuur. We bedoelen daarmee het Oudgrieks, de taal van Herakles en Sokrates, en niet het Nieuwgrieks dat tegenwoordig in Griekenland wordt gesproken. Die moderne taal is nog wel verwant aan het Oudgrieks (er wordt bijvoorbeeld nog steeds hetzelfde alfabet gebruikt), maar de verschillen zijn zó groot, dat het echt twee verschillende talen zijn.griekse erfenisWaarom vinden we die taal en die cultuur van de oude Grieken tegenwoordig nog steeds boeiend en belangrijk? Ten eerste omdat wij moderne mensen zo enorm veel van de Grieken geleerd hebben. Neem nu eens de films en tvseries die je kijkt. Daarin spelen acteurs die de werkelijkheid nabootsen — een Griekse uitvinding ! Nog een voorbeeld: wij weten van alles over de allerkleinste deeltjes waaruit de wereld is opgebouwd. Het waren de Grieken die daarover voor het eerst gingen nadenken en theorieën bedachten. En idealen die wij tegenwoordig belangrijk vinden — gelijkheid van mensen, vrijheid van meningsuiting, een democratische staatsvorm — dat zijn allemaal zaken die de oude Grieken hebben vormgegeven.Daarbij komt dat de Grieken ook hun sporen hebben nagelaten in onze taal en andere talen van Europa. Woorden als microscoop, biologie, euthanasie, mythe, astronomie, encyclopedie, Bijbel, orthodontist en macroeconomie komen allemaal rechtstreeks uit het Oudgrieks. Wie die taal kent, komt overal in Europa herkenbare woorden tegen. Zelfs de naam Europa komt uit het Grieks. Het is de naam van een prinses die vanuit het oosten door de oppergod Zeus naar ons continent werd gebracht.verhalenWat voor de Griekse woorden geldt, geldt net zo goed — of misschien nog wel meer — voor hun verhalen. Heel veel mooie verhalen die wij kennen hebben we rechtstreeks van de Grieken geleend, of zijn variaties op thema’s die door hen voor het eerst zijn bedacht. Moderne films, boeken of toneelstukken vertellen vaak een verhaal dat in een iets andere vorm ook al door de Grieken werd verteld. Verhalen over families die elkaar dwars zitten, over geliefden die elkaar weerzien, over vriendschap en geluk, over het verdriet van de oorlog: de Grieken vertelden ze het eerst, en volgens velen het mooist. Aan jullie nu de kans om aan boord te gaan voor een fascinerende reis door de wereld van de Grieken. Mensen die duizenden jaren geleden leefden, maar ontzettend veel op ons lijken.<Iason en de Argonauten. De helden van de Argo roeien uit alle macht om hun schip door de Botsende Rotsen (de Symplegaden) te loodsen. De mast met het zeil is overboord geslagen. De Britse schilder Arthur C. Michael maakte deze kleurenlitho rond 1925.De Griekse goden bemoeiden zich volop met de mens. Daarom was het voor de mens ook belangrijk om met de goden in contact te komen. Overal in Griekenland waren grote en kleine heiligdommen voor verschillende goden, maar het volgende doel op de reis is het belangrijkste heiligdom van allemaal. In Delphi had de god Apollo zijn zetel. Het orakel van Apollo was in heel Griekenland bekend.De verhalen in dit thema gaan over toekomstvoorspellingen. Over offers en religieuze feesten. Over mensen die geloven en goden die soms iets van zich laten horen. 4delphi850 v. Chr.1200 v. Chr.3000 v. Chr.500 v. Chr.336 v. Chr.31 v. Chr.500Perzische & Peloponnesische oorlogenHellenismeStadstaten & kolonisatieBronstijdDelphiDelphiheiligdom(1400 v.Chr. (?))Apolloheiligdom(8ste eeuw v.Chr.)Einde Apolloheiligdom( 390 )Pausaniasschrijft reisgidsKorykische grotAntikyraKirraKrisaEen deel van het tempelterrein van Delphi. De heilige weg leidt omhoog naar de tempel van Apollo rechtsboven. Langs de heilige weg staan beelden en bouwwerken, gewijd aan de god Apollo. De tekening is gemaakt door Jacques Martin, de maker van de stripboekenserie over Alex. Next >